Historia serii Grand Theft Auto!

Kolejną częścią serii było GTA: San Andreas, wydane w 2004 roku na konsole, a w 2005 na komputerach PC. Po raz kolejny powracamy do rejonu przedstawionego w pierwszej edycji sagi. Po ogromnym sukcesie poprzednika, gracze z niecierpliwością czekali na kontynuację, spodziewając się, że fabuła zostanie umieszczona w ostatnim z miast GTA I – San Andreas. Mieli rację, jednak nie do końca, gdyż okazało się, iż San Andreas jest całym stanem, który zawiera 3 duże metropolie, wzorowane na Los Angeles, San Francisco i Las Vegas. Obszary, po których mogliśmy wędrować są zatem ok. 3 razy większe niż te w Vice City, dostęp do lotnisk i pociągów znacznie ułatwia jednak sprawę transportu.

Wydarzenia gry mają miejsce w latach ’90 i niektóre z nich są powiązane z rzeczywistymi sytuacjami tamtych lat. Wcielając się w CJ’a, naszą misją jest odnowa sił rodzinnego gangu, który ostatnimi czasy nieco podupadł. Dodatkowo zostajemy wrobieni w morderstwo, co znacznie utrudnia sytuację. W grze, poza nowymi wątkami, znajdują się również odwołania do GTA: Vice City. Do czynienia mamy niekiedy ze starymi lokacjami i bohaterami, a wydarzenia z poprzedniego miasta stały się niemal miejską legendą.



Od strony graficznej, GTA: San Andreas wygląda bardzo podobnie jak poprzednicy – działa na tym samym silniku co dwie poprzednie edycje, a więc nie wzbudza sensacji w porównaniu z produkcjami sobie współczesnymi. Silną stroną produktu jest niewątpliwie oprawa dźwiękowa w postaci radia, w którym lecą największe hity; oraz po raz kolejny unowocześnienia świata i poszerzenie możliwości gracza. Do gry wkraczają nowe pojazdy i nie chodzi tu tylko o świeże modele samochodów. Do wyboru otrzymujemy np. rowery, traktory, a nawet żniwiarki – zupełnie nowe rodzaje maszyn, które znacząco urozmaicają rozgrywkę. Dodatkowo otrzymujemy możliwość większej personalizacji bohatera. CJ jest w stanie zmienić nie tylko ubrania, ale również fryzurę czy nawet zrobić sobie jakiś tatuaż. Po raz pierwszy wprowadzono także potrzebę jedzenia. Nie jest to rodzaj rozrywki, ale coś niezbędnego do życia. Oczywiście ilości jedzenia pochłanianego przez CJ’a mają na niego bezpośredni wpływ – mogą zwiększyć jego wagę i zmniejszyć prędkość, lub wręcz odwrotnie. Bohater potrafi rozwijać też inne umiejętności, chodząc na siłownię czy ćwicząc sytuacje w życiu codziennym. Nowością w repertuarze naszego protegowanego są również nocne kradzieże. Możemy włamać się w nocy do posiadłości, okraść ją, a mieszkańców pomordować. Do gry dodano również szereg mini gier, takich jak koszykówka czy bilard oraz zwiększono inteligencję NPC (postaci niezależnych), zmuszając gracza do bardziej przemyślanych działań. Każda zbrodnia może pociągnąć za sobą poważniejsze konsekwencje, a wśród nich zyskanie lub utratę szacunku w dzielnicy.

Mimo wielu usprawnień, które uczyniły GTA: San Andreas jedną z najlepszych gier serii, skandal jaki wyniknął po jej premierze zbulwersował opinię publiczną i wzmógł krytykę całej serii. W 2005 roku pojawił się mod nazywany „Hot Coffee”. Dzięki niemu mamy możliwość chodzenia na randki, a jeśli po randce przyjmiemy zaproszenie na „kawę”, bohater wchodzi do środka, zaś graczom dane jest słuchać odgłosów uprawianego seksu. Mod w tym momencie wstawia sceny erotyczne, wchodząc za bohaterem do mieszkania. Z powodu pojawienia się tej modyfikacji, gra uzyskała ocenę AO (Adults Only) i została usunięta z wielu półek sklepowych. Po pewnym czasie, producenci wydali tzw. „Cold Coffee patch” blokując funkcjonowanie szkodliwej modyfikacji, a w sklepach zagościło nowe wydanie gry. Choć istnienie „Hot Coffee” to zaledwie okres ok. 3 miesięcy, straty producentów wyniosły mniej więcej 28 mln dolarów. Poza oczywistym skandalem, gra spotkała się również z krytyką posiadaczy komputerów PC. Sterowanie, po raz kolejny nie zostało dostosowane do możliwości użytkowników blaszaków, a jedynym logicznym rozwiązaniem był zakup pada. Krytykowano również dobór bohatera, gdyż po raz pierwszy nie był to przestępca bez skrupułów. Dzięki możliwości wybierania dialogów, stał się on lepszy, bardziej moralny. Dodatkowo był on czarny. Z jednej strony decyzję potępiano i twierdzono, że jest to dyskryminacja rasowa i stereotyp czarnego przestępcy, z drugiej stwierdzono, że to niszczenie obrazu serii, w której bohater musi być biały.



Po wielu wydaniach na konsole jak i PC, nadeszła seria 3 gier wyprodukowanych tylko i wyłącznie dla użytkowników konsol: GTA Advance dedykowane dla GBA oraz GTA: Vice City Stories i GTA: Liberty City Stories na PSP i PS2. Każda z gier osadzona w znanej wszystkim formule GTA, po raz kolejny powracała do wcześniej wykorzystywanych miast - Vice City i Liberty City. Obie metropolie uległy delikatnym zmianom, obrazującym postęp czasu – niektóre budynki zostały usunięte, zastąpione innymi itp. W związku z ograniczeniami platform sprzętowych zrezygnowano także z kilku umiejętności naszego protegowanego. Jako przykład może tutaj posłużyć umiejętność nurkowania, dostępna w GTA: San Andreas, wycięta natomiast w trzech wymienionych powyżej produkcjach. Głównymi bohaterami gier są osoby powiązane z wcześniejszymi częściami. W GTA: Vice City Stories, wcielamy się w Victor’a Vance’a, brata jednego z bohaterów GTA: Vice City, zaś w GTA: Liberty City Stories, kontrolujemy Toniego Cipriani, dla którego można było pracować w GTA III. Podobnie jak wszystkie poprzednie edycje GTA, tak i te trzy również zdobyły kategorię wiekową oznaczoną symbolem M.